گیاهان دارویی
وبلاگ محمد علیانسبگیاهان دارویی
وبلاگ محمد علیانسب
موارد مهم در تولید گیاه
اگر نحوهٔ آماده‌سازی داروهای گیاهی و تحویل آنها به مردم به نحو صحیح انجام نگیرد خواص درمانی گیاه از بین رفته یا تقلیل می‌یابد که این امر موجب عدم تأثیر گیاه در درمان بیماری می‌گردد.
از مواردی که باعث کاهش اثر بخشی گیاه می‌گردد:
- کشت در زمینی که از نظر مواد خاص مورد نیاز گیاه، دچار کمبود باشد.
- عدم مبارزهٔ صحیح با آفات و بیماریهای گیاهان دارویی کشت شده که اغلب موجب کاهش مواد مؤثر گیاه یا تغییر نسبت ترکیبات مفید گیاه می‌گردند.
- رعایت نکردن زمان مناسب برداشت (برحسب وضعیت هوا و ساعات روز)
- خشک کردن گیاه در شرایط نامناسب (از نظر درجه حرارت، مدت زمان خشک کردن یا سرعت خشک کردن و…)
- عدم نگهداری صحیح و بسته‌بندی مناسب (فرّار بودن برخی ترکیبات، آلودگی گیاه برداشت شده به قارچ یا باکتری و…)
- تقلبات دارویی (برخی از اوقات به‌عمد یا غیرعمدی، گیاهی به‌عنوان گیاه دیگر به صرف داشتن ظاهر مشابه فروخته می‌شود و این مسأله علاوه بر اینکه در سطح گونه گیاهی - به فراوانی - اتفاق می‌افتد، گاهی در حد جنس گیاه نیز صورت می‌گیرد)
ویژگی های خاص تولید گیاهان دارویی و معطر
ویژگی های خاص تولید گیاهان دارویی و معطر را می توان به صورت زیر نام برد:
- تنوع زیادی در گیاهان و گونه های دارویی وجود دارد.
- مواد مؤثره ی آنها دارای اهمیت فوق العاده ای است.
- شرایط اگرواکولوژیکی تأثیر شگرفی بر مواد مؤثره ی آنها دارد.
- تجارت آنها نسبتاً کم، قیمت شان ناپایدار و در تجارت آنها رقابت جهانی وجود دارد. [۱]
گیا هان مفید برای تسکین اعصاب
در متن پایین تعدادی از گیاهان دارویی مفید برای بهبود و رفع برخی ناراحتی های اعصاب را بیان می کنیم که تعدادی با هم و تعدادی به تنهایی استفاده می شوند.
این نکته ی خیلی مهم را باید متذکر شویم که بیان موارد استفاده ی این گیاهان دارویی، تنها بر اساس وظیفه اطلاع رسانی سایت می باشد و به هیچ عنوان به معنای تجویز یا تکذیب مورد درمانی ذکر شده نمی باشد.
آرامش اعصاب
۱- یک قسمت گل بابونه ، یک قسمت گیاه اسطو خودوس ، یک قسمت برگ نعناع ، دو قسمت ریشه سنبل الطیب ، سه قسمت میوه رازیانه و سه قسمت گل و برگ پاخری را بکوبید (منظور از قسمت، نسبت مواد به هم می باشد) و با هم مخلوط کنید. یک قاشق غذا خوری از این مخلوط را در یک لیوان آب جوش ریخته و مدت ۲۰ دقیقه بگذارید تا دم بکشد. سپس آن را صاف کرده و روزی دو بار، هر بار یک فنجان صبح و شب میل کنید.
۲- ریشه سنبل الطیب ، برگ نعناع و گیاه اسطوخودوس ( از هر کدام سه قسمت) را بکوبید و با هم مخلوط کنید. یک قاشق غذا خوری از این مخلوط را در یک لیوان آب جوش ریخته و مدت نیم ساعت بگذارید تا دم بکشد. سپس آن را صاف کرده و روزی دو بار، صبح و شب میل کنید.
۳- ریشه سنبل الطیب، گل رازک، گیاه اسطوخودوس، گیاه فرنجمشک، گل بابونه و میوه انیسون ( از هر کدام یک قسمت) را بکوبید و با هم مخلوط کنید. یک قاشق غذا خوری از این مخلوط را در یک لیوان آب جوش ریخته و مدت نیم ساعت بگذارید تا دم بکشد. سپس آن را صاف کرده و روزی دو بار، صبح و شب میل کنید.
۴- ۲۰ گرم بادرنجبویه و ۲۰ گرم علف چای و ۵ گرم رازک را بکوبید و با هم مخلوط کنید. یک قاشق غذا خوری از این مخلوط را در یک لیوان آب جوش ریخته و مدت ۲۰ دقیقه بگذارید تا دم بکشد. سپس آن را صاف کرده و روزی دو بار، صبح و شب میل کنید.
۵- ۲ تا ۴ گرم علف چای (هوفاریقون) را بکوبید. سپس در یک لیوان آب جوش ریخته و مدت نیم ساعت بگذارید تا دم بکشد. سپس آن را صاف کرده و روزی سه بار، هر بار یک فنجان، یک ساعت بعد از غذا میل کنید.
۶- ۵ تا ۱۰ گرم گلبرگ شقایق را بکوبید. سپس در یک لیوان آب جوش ریخته و مدت نیم ساعت بگذارید تا دم بکشد. سپس آن را صاف کرده و روزی سه بار، هر بار یک فنجان، یک ساعت بعد از غذا میل کنید.
۷- ۲ تا ۴ گرم گیاه ریحان را بکوبید. سپس در یک لیوان آب جوش ریخته و مدت نیم ساعت بگذارید تا دم بکشد. سپس آن را صاف کرده و روزی دو بار، هر بار یک فنجان، یک ساعت بعد از غذا میل کنید.
۸- ۲ تا ۴ گرم گل بابونه را بکوبید. سپس در یک لیوان آب جوش ریخته و مدت نیم ساعت بگذارید تا دم بکشد. سپس آن را صاف کرده و روزی دو بار، هر بار یک فنجان، یک ساعت بعد از غذا میل کنید.
۹- ۱ تا ۲ گرم برگ مریم گلی را بکوبید. سپس در یک لیوان آب جوش ریخته و مدت نیم ساعت بگذارید تا دم بکشد. سپس آن را صاف کرده و روزی دو بار، هر بار یک فنجان، یک ساعت بعد از غذا میل کنید.
۱۰- ۲ تا ۴ گرم ریشه سنبل الطیب را بکوبید. سپس در یک لیوان آب جوش ریخته و مدت نیم ساعت بگذارید تا دم بکشد. سپس آن را صاف کرده و روزی سه بار، هر بار یک فنجان میل کنید.
این گیاه دارویی برای رفع مشکلات عصبی زیر نیز مفید است :
هیستری ، هیجان ، ترس ، تشنج های عصبی ، سرگیجه های عصبی ، سرفه های عصبی، آسم و ترس شبانه کودکان.
رفع سردرد
۱- سنبل الطیب، اکلیل کوهی، بابونه و نعناع ( از هر کدام یک قسمت) را بکوبید و با هم مخلوط کنید. یک قاشق غذا خوری از این مخلوط را در یک لیوان آب جوش ریخته و مدت ۲۰ دقیقه بگذارید تا دم بکشد. سپس آن را صاف کرده و روزی دو بار، صبح و شب میل کنید.
۲- ۳ گرم اسطوخودوس، ۳ گرم تخم گشنیز و ۵ دانه فلفل سیاه را بکوبید و با هم مخلوط کنید. یک قاشق غذا خوری از این مخلوط را در یک لیوان آب جوش ریخته و مدت نیم ساعت بگذارید تا دم بکشد. سپس آن را صاف کرده و روزی دو بار، هر بار یک فنجان، نیم ساعت بعد از غذا میل کنید.
۳- ۱۰ گرم صمغ عربی، ۱۰ گرم تخم گشنیز و ۱۰ گرم تخم کدو را بکوبید و با هم مخلوط کنید. یک قاشق غذا خوری از این مخلوط را در یک لیوان آب جوش ریخته و مدت نیم ساعت بگذارید تا دم بکشد. سپس آن را صاف کرده و روزی دو بار، هر بار یک فنجان، یک ساعت قبل از غذا میل کنید.
۴- برگ بادرنجبویه ، گل بهار نارنج، اسطوخودوس ، میوه نسترن و میوه رازیانه (از هر کدام ۱۰ گرم) را بکوبید و با هم مخلوط کنید. یک قاشق غذا خوری از این مخلوط را در یک لیوان آب جوش ریخته و مدت ۲۰ دقیقه بگذارید تا دم بکشد. سپس آن را صاف کرده و گرم گرم میل کنید.
مقوی اعصاب
۱- ۲ تا ۵ گرم گیاه اسطوخودوس را بکوبید. سپس آن را در یک لیوان آب جوش ریخته و مدت نیم ساعت بگذارید تا دم بکشد. سپس آن را صاف کرده و روزی سه بار، هر بار یک فنجان، یک ساعت بعد از غذا میل کنید.
۲- ۲ تا ۴ گرم برگ نارنج را بکوبید. سپس آن را در یک لیوان آب جوش ریخته و مدت نیم ساعت بگذارید تا دم بکشد. سپس آن را صاف کرده و روزی دو بار، هر بار یک فنجان، یک ساعت بعد از غذا میل کنید.
رفع بی خوابی
۱- ریشه سنبل الطیب، گیاه فرنجمشک، گیاه اسطوخودوس و گیاه پاخری ( از هر کدام یک قسمت) را بکوبید و با هم مخلوط کنید. یک قاشق غذا خوری از این مخلوط را در یک لیوان آب جوش ریخته و مدت نیم ساعت بگذارید تا دم بکشد. سپس آن را صاف کرده و روزی دو بار، صبح و شب میل کنید.
۲- ۱۵ گرم بادرنجبویه ، ۱۰ گرم رازیانه، ۵ گرم بابونه، ۵ گرم نعناع ، ۵ گرم سنبل الطیب و ۵ گرم علف چای را بکوبید و با هم مخلوط کنید. یک قاشق غذا خوری از این مخلوط را در یک لیوان آب جوش ریخته و مدت نیم ساعت بگذارید تا دم بکشد. سپس آن را صاف کرده و روزی دو بار، صبح و شب میل کنید.
رفع هیستری
۱- ۲ تا ۴ گرم برگ بادرنجبویه را بکوبید. سپس در یک لیوان آب جوش ریخته و مدت نیم ساعت بگذارید تا دم بکشد. سپس آن را صاف کرده و روزی دو بار، هر بار یک فنجان ، یک ساعت بعد از غذا میل کنید.
۲- ۱ تا ۲ گرم گیاه سداب را بکوبید. سپس در یک لیوان آب جوش ریخته و مدت نیم ساعت بگذارید تا دم بکشد. سپس آن را صاف کرده و روزی دو بار، هر بار یک فنجان ، یک ساعت بعد از غذا میل کنید.
۳- ۲/۰ تا ۵/۰ گرم کلاله زعفران را بکوبید. سپس در یک لیوان آب جوش ریخته و مدت نیم ساعت بگذارید تا دم بکشد. سپس آن را صاف کرده و روزی دو بار، هر بار یک فنجان، یک ساعت بعد از غذا میل کنید (همراه غذا نیز می توان مصرف نمود).
گیاهان دارویی مفید برای پوست
- مجموعه: داروهای گیاهی و طب سنتی
یکی از پزشکان گیاهان دارویی مفید برای پوست را به شرح زیر نام می برد:آواکادو ، آویشن ، اسیدهای گیاهی ، انگور ، بابونه ، بادام ، بادام زمینی ، پنیرک ، توت فرنگی ، جو دو سر، حنا ، خارمریم ، ختمی ، زیتون ، شنبلیله ، شیرین بیان ، شاهتره ، صبرزرد ، عسل ، گزنه ، ماست ، همیشه بهار و هویج.
در متن پایین تعدادی از گیاهان دارویی مفید برای بهبود و رفع برخی عوارض پوستی را بیان می کنیم که تعدادی با هم و تعدادی به تنهایی استفاده می شوند.
این نکته ی خیلی مهم را باید متذکر شویم که بیان موارد استفاده ی این گیاهان دارویی، تنها بر اساس وظیفه اطلاع رسانی سایت می باشد و به هیچ عنوان به معنای تجویز یا تکذیب مورد درمانی ذکر شده نمی باشد.
1- خارش پوست
الف) عصاره گیاه شاهتره، اسانس برگ گیاه برگ بو، روغن اسطو خودوس و اسانس نعناع، هر کدام به تنهایی برای رفع خارش پوستی مفیدند که می توانید آن ها را به قسمت خارش دار بمالید.
ب) 4 تا 6 گرم مغز بادام شیرین و 4 تا 6 گرم مغز بادام تلخ را با 60 گرم قند بسایید و حاصل را با دو لیوان آب مخلوط کنید. در نتیجه نوعی شیر بادام به صورت امولسیون به دست می آید که باید آن را در مدت 24 ساعت به موضع خارش دار بمالید.
ج) یک قسمت گل حلوا را با یک قسمت ریشه انجبار و یک قسمت درمنه به مدت پنج دقیقه بجوشانید (منظور از قسمت، نسبت مواد به هم می باشد). سپس جوشانده را صاف کنید. حاصل صافی را پس از سرد شدن روزی دو تا سه بار به محل خارش دار بمالید.
د) برگ سنا، پوست هلیله زرد، مدرسنگ و سفیداب قلعی (از هر کدام یک قسمت) را بکوبید و با 20 قطره روغن گل سرخ و 20 قطره روغن بنفشه مخلوط کنید. سپس مخلوط حاصل را روی محل مورد نظر قرار دهید.
2- دمل و زخم
کتیرا، تخم مرو، تخم کتان، گل بابونه و گل ختمی (از هر کدام یک قسمت) را بکوبید و با دو لیتر شیر مخلوط کنید و روی حرارت قرار دهید تا بپزد. ماده ی حاصل را چند نوبت به موضع مورد نظر بمالید.
3- اگزما و جوش های صورت
2 تا 4 گرم گیاه گلدار بنفشه سه رنگ را بکوبید. سپس در یک لیوان آب جوش ریخته و مدت نیم ساعت بگذارید تا دم بکشد. سپس آن را صاف کرده و روزی سه بار، هر بار یک فنجان میل کنید.
توجه : در مصرف خارجی از دم کرده آن می توان جهت پاک کردن زخم های عفونی و ناراحتی های پوستی نیز استفاده کرد.
4- شکاف پاشنه پا و ناراحتی های پوستی
2 تا 4 گرم اسانس و گل بابونه اصلی را بکوبید. سپس در یک لیوان آب جوش ریخته و مدت نیم ساعت بگذارید تا دم بکشد. سپس آن را صاف کرده و به محل ناراحتی پوستی بمالید.
5- اگزما و زخم های پوستی
الف) 2 تا 4 گرم پوست بلوط را بکوبید. سپس در یک لیوان آب جوش ریخته و مدت نیم ساعت بگذارید تا دم بکشد. سپس آن را صاف کرده و موضع مورد نظر را با آن شستشو دهید.
ب) گیاه تازه علف چشمه را له کرده و به صورت ضماد بر روی موضع قرار دهید.
6- قارچ های پوستی
الف) مقداری تخم شنبلیله را بکوبید و با آب مخلوط کنید تا به شکل خمیر درآید. سپس آن را روی محل مورد نظر قرار دهید.
ب) 10 تا 20 گرم حنا را در دو لیوان آب جوش حل کنید و مدت نیم ساعت صبر کنید. سپس آن را بدون صاف کردن به موضع قارچی بمالید و مدت نیم ساعت روی پوست باقی بگذارید. در انتها موضع را با آب گرم شستشو دهید.
7- جوش و ورم پوست
100 گرم ریشه زنجبیل شامی را بکوبید. سپس در یک لیوان آب جوش ریخته و مدت نیم ساعت بگذارید تا دم بکشد. سپس آن را صاف کرده و به صورت لوسیون یا کمپرس گرم استفاده کنید.
8- محافظت پوست و رفع شکنندگی آن
4 تا 6 گرم شیره تازه گل همیشه بهار را با 600 گرم کره یا چربی دیگری مخلوط کنید. سپس به موضع مورد نظر بمالید.
این گیاه دارویی همچنین برای التیام زخم های سطحی بدن ، سوختگی ، سرمازدگی ، رفع دانه های پوستی و اگزما توصیه شده است.
9- تحریکات آلرژیکی پوست
3 تا 5 گرم روغن مغز بادام را به موضع مورد نظر بمالید.
10- کوفتگی و التیام پوست
5 تا 10 گرم همیشه بهار کوهی را بکوبید. سپس در یک لیوان آب جوش ریخته و مدت نیم ساعت بگذارید تا دم بکشد. سپس آن را صاف کرده و به محل بمالید.
11- زخم های پوستی
5 تا 10 گرم ریشه سمفیتون (کنسود طبی) را بکوبید. سپس در یک لیوان آب جوش ریخته و مدت نیم ساعت بگذارید تا دم بکشد. سپس آن را صاف کرده و به موضع مورد نظر بمالید.
12- التیام دهنده و نرم کننده پوست
روغن بادام شیرین را به موضع مورد نظر بمالید.
این گیاه دارویی در موارد زیر نیز استفاده می شود:
- التهاب های سطحی بدن
- سوختگی ها
- ضد خارش در سرخک و مخملک
- تسکین دهنده اگزما
تهیه و تنظیم محمد علیانسب
گیاهان دارویی مفید برای پوست
یکی از پزشکان گیاهان دارویی مفید برای پوست را به شرح زیر نام می برد:آواکادو ، آویشن ، اسیدهای گیاهی ، انگور ، بابونه ، بادام ، بادام زمینی ، پنیرک ، توت فرنگی ، جو دو سر، حنا ، خارمریم ، ختمی ، زیتون ، شنبلیله ، شیرین بیان ، شاهتره ، صبرزرد ، عسل ، گزنه ، ماست ، همیشه بهار و هویج.
در متن پایین تعدادی از گیاهان دارویی مفید برای بهبود و رفع برخی عوارض پوستی را بیان می کنیم که تعدادی با هم و تعدادی به تنهایی استفاده می شوند.
این نکته ی خیلی مهم را باید متذکر شویم که بیان موارد استفاده ی این گیاهان دارویی، تنها بر اساس وظیفه اطلاع رسانی سایت می باشد و به هیچ عنوان به معنای تجویز یا تکذیب مورد درمانی ذکر شده نمی باشد.
1- خارش پوست
الف) عصاره گیاه شاهتره، اسانس برگ گیاه برگ بو، روغن اسطو خودوس و اسانس نعناع، هر کدام به تنهایی برای رفع خارش پوستی مفیدند که می توانید آن ها را به قسمت خارش دار بمالید.
ب) 4 تا 6 گرم مغز بادام شیرین و 4 تا 6 گرم مغز بادام تلخ را با 60 گرم قند بسایید و حاصل را با دو لیوان آب مخلوط کنید. در نتیجه نوعی شیر بادام به صورت امولسیون به دست می آید که باید آن را در مدت 24 ساعت به موضع خارش دار بمالید.
ج) یک قسمت گل حلوا را با یک قسمت ریشه انجبار و یک قسمت درمنه به مدت پنج دقیقه بجوشانید (منظور از قسمت، نسبت مواد به هم می باشد). سپس جوشانده را صاف کنید. حاصل صافی را پس از سرد شدن روزی دو تا سه بار به محل خارش دار بمالید.
د) برگ سنا، پوست هلیله زرد، مدرسنگ و سفیداب قلعی (از هر کدام یک قسمت) را بکوبید و با 20 قطره روغن گل سرخ و 20 قطره روغن بنفشه مخلوط کنید. سپس مخلوط حاصل را روی محل مورد نظر قرار دهید.
2- دمل و زخم
کتیرا، تخم مرو، تخم کتان، گل بابونه و گل ختمی (از هر کدام یک قسمت) را بکوبید و با دو لیتر شیر مخلوط کنید و روی حرارت قرار دهید تا بپزد. ماده ی حاصل را چند نوبت به موضع مورد نظر بمالید.
3- اگزما و جوش های صورت
2 تا 4 گرم گیاه گلدار بنفشه سه رنگ را بکوبید. سپس در یک لیوان آب جوش ریخته و مدت نیم ساعت بگذارید تا دم بکشد. سپس آن را صاف کرده و روزی سه بار، هر بار یک فنجان میل کنید.
توجه : در مصرف خارجی از دم کرده آن می توان جهت پاک کردن زخم های عفونی و ناراحتی های پوستی نیز استفاده کرد.
4- شکاف پاشنه پا و ناراحتی های پوستی
2 تا 4 گرم اسانس و گل بابونه اصلی را بکوبید. سپس در یک لیوان آب جوش ریخته و مدت نیم ساعت بگذارید تا دم بکشد. سپس آن را صاف کرده و به محل ناراحتی پوستی بمالید.
5- اگزما و زخم های پوستی
الف) 2 تا 4 گرم پوست بلوط را بکوبید. سپس در یک لیوان آب جوش ریخته و مدت نیم ساعت بگذارید تا دم بکشد. سپس آن را صاف کرده و موضع مورد نظر را با آن شستشو دهید.
ب) گیاه تازه علف چشمه را له کرده و به صورت ضماد بر روی موضع قرار دهید.
6- قارچ های پوستی
الف) مقداری تخم شنبلیله را بکوبید و با آب مخلوط کنید تا به شکل خمیر درآید. سپس آن را روی محل مورد نظر قرار دهید.
ب) 10 تا 20 گرم حنا را در دو لیوان آب جوش حل کنید و مدت نیم ساعت صبر کنید. سپس آن را بدون صاف کردن به موضع قارچی بمالید و مدت نیم ساعت روی پوست باقی بگذارید. در انتها موضع را با آب گرم شستشو دهید.
7- جوش و ورم پوست
100 گرم ریشه زنجبیل شامی را بکوبید. سپس در یک لیوان آب جوش ریخته و مدت نیم ساعت بگذارید تا دم بکشد. سپس آن را صاف کرده و به صورت لوسیون یا کمپرس گرم استفاده کنید.
8- محافظت پوست و رفع شکنندگی آن
4 تا 6 گرم شیره تازه گل همیشه بهار را با 600 گرم کره یا چربی دیگری مخلوط کنید. سپس به موضع مورد نظر بمالید.
این گیاه دارویی همچنین برای التیام زخم های سطحی بدن ، سوختگی ، سرمازدگی ، رفع دانه های پوستی و اگزما توصیه شده است.
9- تحریکات آلرژیکی پوست
3 تا 5 گرم روغن مغز بادام را به موضع مورد نظر بمالید.
10- کوفتگی و التیام پوست
5 تا 10 گرم همیشه بهار کوهی را بکوبید. سپس در یک لیوان آب جوش ریخته و مدت نیم ساعت بگذارید تا دم بکشد. سپس آن را صاف کرده و به محل بمالید.
11- زخم های پوستی
5 تا 10 گرم ریشه سمفیتون (کنسود طبی) را بکوبید. سپس در یک لیوان آب جوش ریخته و مدت نیم ساعت بگذارید تا دم بکشد. سپس آن را صاف کرده و به موضع مورد نظر بمالید.
12- التیام دهنده و نرم کننده پوست
روغن بادام شیرین را به موضع مورد نظر بمالید.
این گیاه دارویی در موارد زیر نیز استفاده می شود:
- التهاب های سطحی بدن
- سوختگی ها
- ضد خارش در سرخک و مخملک
- تسکین دهنده اگزما
مشخصات وخواص گیاهان داروئی
گیاه رزماری
- تهیه و تنظیم: محمد علیانسب
رزماری، برگ و سرشاخه های گلدار خشک شده گیاه Rosmarinus officinalis از خانواده نعناعیان (Lamiaceae) است که حداقل دارای ۱ درصد (حجم/وزن) روغن فرار می باشد.
● نام گیاه:
● لاتین: Rosmarinus officinalis
● فارسی: رزماری، رومارن
● ریخت شناسی:
گیاه معطر بوته ای و پایا، با شاخه های بالارونده، که ارتفاع آن به ۲ متر می رسد. برگ های باریک با انتهایی بدون نوک و سوزنی شکل (نازک)، گل ها به رنگ سبز تیره و به ندرت صورتی یا سفیدرنگ می باشد.
● اندام دارویی
برگ و سرشاخه های گلدار گیاه، اندام داروئی رزماری را تشکیل می دهد
● زمان جمع آوری
برگ و سرشاخه های گلدار گیاه رزماری هنگام شروع باز شدن گل ها و در فصول بهار و تابستان جمع آوری می گردد.
● دامنه انتشار
پرورش گیاه رزماری در بیشتر نواحی ایران معمول می باشد. پرورش دهندگان عمده گیاه رزماری را در دنیا، کشورهای شمال آفریقا خصوصاً مراکش و تونس و کشورهای جنوب اروپا خصوصاً اسپانیا، فرانسه، ایتالیا، یوگسلاوی و آمریکا تشکیل می دهند.
● موارد استعمال
از رزماری به صورت خوراکی در درمان اضطراب، سردرد، میگرن، فشار خون، نفخ و بی اشتهایی و به صورت موضعی به عنوان مسکن موضعی در درمان دردهای عضلانی و بیماری های روماتیسمی استفاده می شود. همچنین به علت عطر و طعم مناسب در صنایع آرایشی ـ بهداشتی مورد استفاده قرار می گیرد.
روغن رزماری یک روغن محرک است و از نظر رایحه و اثر، گرم و نافذ می باشد. اثر محرک رزماری روی سیستم اعصاب مرکزی بسیار برجسته است.
مصرف رزماری چون موجب سهولت ترشح و دفع صفرا می شود از این جهت از آن در بیماری های یرقان و نارسایی اعمال کبد استفاده می شود. مصرف رزماری در موارد ضعف عمومی، خستگی مفرط و بی حالی بیمار در دوران نقاهت مفید تشخیص داده شده است.
● عوارض جانبی
مصرف دارویی موضعی گیاه و یا کاربرد فرآورده های آرایشی ـ بهداشتی حاوی رزماری در برخی از افراد حساس، گهگاه ایجاد قرمزی پوست، درماتیت، حساسیت پوستی و حساسیت به نور ایجاد می کند.
● موارد احتیاط
رزماری در دوران بارداری، شیردهی و در بیماران صرعی و فشار خون بالا بهتر است به کار نرود. روغن رزماری دارای ۲۰ـ۱۰ درصد کافور است که اگر به مقدار زیاد مصرف شود می تواند موجب تشنجات صرع مانند شود.
موارد استعمال در پزشکی گذشته: در طب گذشته از رزماری به صورت خوراکی به عنوان مدر و ضد نفخ و به صورت موضعی به عنوان ضد التهاب و ضد درد استفاده می کرده اند.
طی صدها سال از رزماری در مراقبت از پوست و مو استفاده شده و یکی از اجزای ادکلن real و جزو اصلی آب تقطیری تهیه شده از الکل رقیق و گل های رزماری است که نوعی مخلوط قابض گیاهی در حامل سرکه سیب می باشد و به پاکسازی، تقویت و سم زدایی پوست به ویژه پوست های چرب و مستعد آکنه کمک نموده و به داشتن اثرات فوق العاده در ایجاد جوانی مشهور است.
رزماری برای آبکشی موهای تیره و مالش دادن پوست سر مورد استفاده قرار می گیرد که برای تأمین سلامت موها و جلوگیری از ریزش بیش از حد آنها به ویژه متعاقب بیماری ها واقعاً ارزشمند است. رزماری به برگرداندن رنگ به موهای خاکستری و حتی درمان طاسی مشهور است.