گیاه اکالیپتوس

اُکالیپتوس

a. اسامی:
i. نام علمی: Eucalyptus L. (خانواده Myrtaceae یا مورد)
ii. نام های عمومی و معنای آن ها: Gum tree, (درخت صمغ)، Australian fever tree

b. مقدمه و پیشینه تاریخی: این جنس در حدود 600 گونه گیاه درختی و به ندرت درختچه ای  دارد که همیشه سبز و بومی اقیانوسیه هستند. در حال حاضر در هندوستان و آفریقای شمالی هم جنگل های وسیعی از اوکالیپتوس داریم. بیشتر به منظور استفاده از چوب آن ها کاشته می شده اند. گونه های بسیاری از آن به ایران آورده شده و در مناطق جنوبی و شمالی ایران کاشته شده اند که بیشتر آن ها مرجع استرالیایی دارند و از رایجترین آن ها E. camaldulensis (River red gum) است. در موطن اصلی آن که استرالیاست تا حدود 100 متر می رسد. برگ هایش دو گونه است: برگ های جوان آن به شکل قلب، متقابل و افقی است ولی برگ های مسن آن متناوب و کشیده و داسی شکل و به رنگ سبز مایل به خاکستری هستند. درخت اکالیپتوس همیشه سبز است (نه به معنای اینکه برگ ها هرگز نمی ریزند بلکه برگ های جدید جای برگ های ریخته را می گیرند). درخت در مناطق خیلی مرطوب بهتر رشد می کند اما در مناطق خشکی مثل یزد هم رویش دارد و مقاوم است. قسمت مورد استفاده گیاه برگ ها و اسانس آن است.
c. مصارف دارویی تایید شده: برای اسانس برگ ها شامل سرفه، برونشیت و روماتیسم است. برای نزله های دستگاه تنفسی کاربرد دارد.
d. مصارف دارویی تایید نشده: دور کننده حشرات، درمان زخم های موضعی
e. عوارض جانبی: ممکن است سبب افت قند خون شود و در افرادی که دارو های ضد دیابت مصرف می کنند سبب افت شدید گردد. همچنین ممکن است سبب کاهش اثر داروهایی مثل فنوباربیتال گردد. مصرف زیاد دزهای آن می تواند سبب عوارض خطرناک و حتی مرگ گردد. با این حال معمولاً به شکل خوراکی به کار نمی رود و اکثراً اشکال دارویی به شکل بخور از آن داریم.
f. منع مصرف: افراد حساس به اسانس آن
g. در حاملگی و شیر دهی: توصیه نمی شود.